یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های پدران و مادرانی که به تازگی صاحب فرزند شده‌اند، بیمار شدن نوزاد است. با توجه به اینکه نوزادان بدن آسیب‌پذیرتری نسبت به بزرگسالان دارند، به همین دلیل بیشتر از همه در معرض ابتلا به بیماری‌های مختلف قرار می‌گیرند.
بیماری‌های مختلفی وجود دارد که به عنوان بیماری های شایع نوزادان شناخته می‌شوند؛ در صورتی که والدین با این بیماری‌ها و نحوه پیشگیری از آن‌ها آشنایی داشته و از آگاهی کافی نسبت به علائم و عوارض آن‌ها برخوردار باشند، می‌توانند در کمترین زمان نسبت به درمان آن توسط متخصص کودکان اقدام کرده و سلامت حال و آینده نوزاد خود را تضمین نمایند.
به همین دلیل در این مقاله با شایع‌ترین بیماری‌های نوزادان آشنا شده و دلایل بروز، علائم و روش‌های درمان هر کدام را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
کدام بیماری‌ها در نوزادان شیوع بیشتری دارند؟
همانطور که گفته شد، با توجه به اینکه بسیاری از ارگان‌های بدن در نوزاد انسان نارس هستند، بدن آن‌ها آسیب‌پذیری بالایی داشته و بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های مختلف قرار دارد. بیماری های شایع نوزادان بسیار متعدد هستند؛ اما در این بین بیماری‌های وجود دارند که درصد بالایی از نوزادان ممکن است ابتلا به آن‌ها را تجربه کنند. از این رو آشنایی با این بیماری‌ها و آگاهی نسبت به علائم و عوارض آن‌ها بسیار حائز اهمیت است.
عفونت پوستی نوزادان
یکی از بیماری های شایع نوزادان، عفونت‌های پوستی مانند راش‌های پوستی، عفونت‌های قارچی، عفونت‌های ویروسی و عفونت‌های انگلی است. راش‌های پوستی در نوزادان می‌توانند جزو علائم بیماری‌های مانند اوریون یا آبله مرغان باشند.
در بین عفونت‌های پوستی در نوزادان، عفونت‌های قارچی شیوع بالاتری دارند که در نواحی مرطوب بدن بروز پیدا می‌کنند. یکی از ویژگی‌های این نوع عفونت‌ها قابلیت انتقال آن‌ها از کودکی به کودک دیگر است. به همین دلیل اقدام به درمان بیماری‌های پوستی کودکان از اهمیت زیادی برخوردار بوده و در صورت ابتلای نوزاد به عفونت قارچی باید از تماس با سایر نوزادان جلوگیری شده و پزشک اطفال مجرب مراجعه کرد.
عفونت مجاری ادراری نوزادان
عفونت ادراری را می‌توان یکی از بیماری های شایع نوزادان دانست که علت اصلی بروز آن ورود میکروب یا باکتری به مجاری ادراری است که می‌تواند مثانه و کلیه را تحت تأثیر قرار دهد. زردی، بی‌اشتهایی، تب بدون دلیل مشخص و کاهش حجم ادرار از جمله مهم‌ترین علائم و نشانه‌های این بیماری در نوزادان است. برای درمان عفونت ادراری در کودکان و نوزادان از روش‌های تشخیصی مانند آزمایش و کشت ادرار انجام می‌شود؛ در صورت تأیید ابتلا به عفونت ادراری از داروهای آنتی‌بیوتیک مختلف با توجه به سن و شدت علائم بیماری، جهت درمان استفاده می‌شود.
آسم و آلرژی نوزادان
از جمله بیماری های شایع نوزادان می‌توان به بیماری آسم اشاره کرد که در اثر واکنش سیستم ایمنی بدن نوزاد به مواد حساسیت‌زا مانند گرد و غبار، گرده گیاهان، خاک یا برخی مواد غذایی بروز پیدا می‌کند. در مورد بیماری آسم در نوزادان و کودکان باید گفت که همچنان علت اصلی ابتلا ناشناخته است؛ اما بدون شک ژنتیک و عوامل محیطی نقش بسیار مهمی در ابتلای نوزادان به این بیماری ایفا می‌کنند. تنگی نفس، خس خس سینه، خستگی و بی‌حالی، احساس سنگینی در تنفس، تشدید علائم سرماخوردگی و مشکلات خواب از علائم و نشانه‌های این بیماری است که با مصرف داروها کنترل می‌شود.
زردی نوزادان
در بین بیماری های شایع نوزادان، زردی یکی از بیماری‌هایی است که به راحتی می‌توان آن را به واسطه زرد شدن رنگ پوست و چشمان در نوزادان، تشخیص داد. بیلی‌روبین نام یک نوع رنگدانه زرد ررنگ است که در اثر تجزیه گلبو‌ل‌های قرمز در خون ایجاد می‌شود. کبد وظیفه دارد که این رنگدانه را تجزیه و دفع کند. با توجه به اینکه کبد در نوزادان تکامل پیدا نکرده، قادر به دفع کامل بیلی‌روبین نبوده که همین موضوع منجر به افزایش این رنگدانه در خون می‌شود.
کولیک نوزادان
کولیک یا قلنج به گریه‌های شدید و بی‌وقفه نوزاد گفته می‌شود که در ساعات خاصی از روز، به ویژه در زمان شب رخ می‌دهد و باعث می‌شود که نوزاد خواب شبانه منظم نداشته باشد. علت دقیق کولیک به عنوان یکی از بیماری های شایع نوزادان مشخص نیست، اما ممکن است به دلیل مشکلات گوارشی، حساسیت به شیر یا عوامل دیگر بروز پیدا کند. این مشکل در چند هفته اول تولد و در نهایت تا سه یا چهار ماهگی ادامه پیدا می‌کند. مشت کردن دست‌ها، کشیدن پاها سمت شکم، غرغر کردن، خودداری کردن از خوردن شیر و قوس مداوم بدن از نشانه‌های کولیک در نوزادان است.
اسهال و استفراغ
از جمله بیماری‌هایی که شیوع بالایی در نوزادان دارد، می‌توان به اسهال و استفراغ اشاره کرد که به طور معمول به دلیل عفونت ویروسی یا باکتریایی، تغذیه نادرست، حساسیت غذایی یا مصرف آب یا شیر ناسالم بروز پیدا می‌کند. مدفوع آبکی یا بیش از حد، استفراغ مکرر و کاهش وزن و بی‌حالی از نشانه‌ها و علائم اسهال و استفراغ در نوزادان است. تغذیه با شیر مادر، پرهیز از مصرف غذاهای تحریک‌کننده و مصرف محلول ORS برای جبران آب بدن از روش‌های درمان این بیماری هستند.
رفلاکس معده (بازگشت شیر)
نارس بودن دریچه بین معده و مری، پرخوری یا تغذیه نادرست و خواباندن نوزاد بلافاصله بعد از شیر خوردن از اصلی‌ترین علائم بروز یکی از بیماری های شایع نوزادان به حساب می‌آیند. از علائم رفلاکس معده در نوزادان می‌توان به بالا آوردن شیر پس از تغذیه، سرفه یا خس‌خس و بی‌قراری بعد از شیر خوردن اشاره کرد. بهترین روش درمان و پیشگیری از بروز این مشکل نگه داشتن نوزاد به حالت عمودی پس از شیر خوردن، تغذیه با مقدار کم و دفعات بیشتر است.
نقش پزشک در تشخیص و درمان بیماری های شایع نوزادان
با توجه به تعدد بیماری های شایع نوزادانو آسیب‌پذیری بالای آن‌ها در بدو تولد، تشخیص دقیق و صحیح این بیماری‌ها توسط متخصص کودکان از اهمیت زیادی برخوردار است. در صورتی که پزشک بتواند با استفاده از دانش و تخصص خود و بکارگیری روش‌های مختلف، بیماری نوزاد را تشخیص دهد، می‌تواند در کمترین زمان روش‌های مناسب برای درمان بیماری یا جلوگیری از تشدید علائم را انتخاب کرده و اجرا کند.
والدین در صورت آشنایی با بیماری های شایع نوزادان و مشاهده علائم و نشانه‌های هر کدام می‌توانند در کمترین زمان به پزشک اطفال مجرب مانند دکتر زمانی مراجعه کنند، تا با بهره‌گیری از دانش و تخصص خود در سریع‌ترین زمان ممکن بیماری را تشخیص داده و اقدامات درمانی مناسب را آغاز نماید. در این شرایط والدین می‌توانند اطمینان حاصل نمایند که فرایند تشخیص و درمان بیماری به بهترین شکل انجام شده و احتمال موفقیت‌آمیز بودن درمان به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند.
جهت درمان بیماری های شایع نوزادان با ما در تماس باشید
راه‌های ارتباطی با دکتر شبنم زمانی، بهترین متخصص کودکان در منطقه 2:
- شماره تماس:
- واتس‌اپ:
- آدرس مطب:
- تهران – پل مدیریت – خیابان علامه جنوبی – کوچه چهلم مرکزی – پلاک ۹ واحد ۱
- اینستاگرام:
