یکی از بیماری‌های شایع در کودکان، عفونت گوش است به طوری که بر اساس تحقیقات انجام شده، از هر شش کودک، پنج نفر قبل از رسیدن به سن 3 سالگی، به عفونت گوش مبتلا می‌شوند. یکی از نگرانی‌های والدین در مورد عفونت گوش این است که این بیماری شنوایی کودکان را تحت تأثیر قرار دهد.
در مورد عفونت گوش در کودکان باید گفت که این بیماری در اغلب موارد خفیف بوده و به راحتی درمان می‌شود. با توجه به علت ترشح عفونت، از روش‌های مختلفی می‌توان برای درمان عفونت گوش کودکان استفاده کرد. به همین دلیل قصد داریم در این مقاله با عفونت گوش، علائم و عوارض آن آشنا شده و راه‌های درمان و پیشگیری از بروز این بیماری در کودکان را مورد بررسی قرار دهیم.
عفونت گوش کودکان چیست و انواع آن کدام است؟
کوتاه‌تر و باریک‌تر بودن مجرای شیپور استاش در کودکان و همچنین عدم تکامل سیستم ایمنی در بدن آن‌ها باعث شده که کودکان در مقایسه با بزرگسالان بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت گوش قرار داشته باشند. زمانی که کودک به عفونت گوش مبتلا می‌شود، قسمت‌هایی از گوش عفونی و متورم شده و مایع عفونی در پشت پرده گوش جمع می‌شود. همه این اتفاقات باعث می‌شود که احساس درد در گوش و همچنین بی‌قراری در کودکان مشاهده شود.
انواع عفونت گوش در کودکان
یکی از موضوعات مهم در درمان عفونت گوش کودکان، آشنایی با انواع عفونت است. از این نظر عفونت گوش در کودکان را می‌توان در سه دسته تقسیم‌بندی کرد:
- عفونت گوش میانی حاد (Acute Otitis Media): از شیوع بالایی برخوردار بوده و با درد ناگهانی، تب و بی‌قراری همراه است.
- عفونت گوش میانی همراه با تجمع مایع (Otitis Media with Effusion): در این نوع شاهد تجمع مایع پشت پرده گوش بدون عفونت فعال هستیم که می‌تواند منجر به کاهش شنوایی موقت شود.
- عفونت گوش خارجی (Otitis Externa): معمولا در نتیجه شنا در آب‌های آلوده یا رطوبت زیاد گوش بروز پیدا می‌کند که به همین دلیل به نام گوش شناگر شناخته می‌شود.
عفونت گوش کودکان چه علائمی دارد؟
در درمان عفونت گوش کودکان، آشنایی با علائم به منظور تشخیص به موقع و انتخاب روش درمانی مناسب از اهمیت زیادی برخوردار است. درصد زیادی از عفونت‌های گوش در کودکان پیش از اینکه صحبت کردن یاد بگیرند، اتفاق می‌افتد. در صورتی که کودک شما نمی‌تواند گوش درد خود را اعلام کند، با مشاهده علائم زیر می‌توانید متوجه شوید که به عفونت گوش مبتلا شده است:
- کشیدن گوش‌ها (یک یا هر دو گوش)
- گریه و سروصدای زیاد
- مشکل در خواب
- تب
- خارج شدن مایع از گوش
- گرفتگی گوش
- مشکل در تعادل
- مشکل در شنیدن صداهای آرام
بروز عفونت گوش در کودکان چه علت‌هایی دارد؟
عفونت گوش در کودکان ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد و در یک کودک با کودک دیگر متفاوت باشد. از مهم‌ترین علل بروز عفونت گوش در کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ویروس‌ها و باکتری‌ها مانند ویروس سرماخوردگی و آنفلوآنزا
- التهاب سینوس‌ها و انتقال عفونت به گوش‌ها
- رفلاکس معده به حلق
- شنا یا حمام با آب آلوده
- سیستم ایمنی ضعیف
- آلرژی‌ها
عوارض عفونت گوش در کودکان چیست؟
با اینکه عفونت گوش در کودکان در اغلب موارد مشکل جدی به همراه ندارد، اما در صورتی که عفونت گوش به موقع درمان نشود می‌تواند آسیب‌هایی به سلامتی کودک وارد کند. از جمله عوارض عفونت گوش درمان نشده در کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش شنوایی دائمی
- تأخیر در تکلم و رشد گفتاری کودک
- پارگی پرده گوش
- عفونت‌های مکرر گوش
- گسترش عفونت به بخش‌های دیگر بدن مانند مغز (نادر اما خطرناک)
درمان عفونت گوش کودکان چگونه انجام می‌شود؟
روش‌های درمان عفونت گوش کودکان با توجه به سن و شدت عفونت متفاوت خواهد بود. در کودکان 6 تا 24 ماه توصیه می‌شود که به مدت 10 روز و در کودکان بالای دو سال به مدت 5 روز داروهای آنتی‌بیوتیک مصرف شود. درمان عفونت گوش کودکان محدود به مصرف آنتی‌بیوتیک نشده و ممکن است داروها و روش‌های دیگر برای درمان مورد استفاده قرار بگیرد.
دارو درمانی
برای درمان عفونت گوش کودکان داروهای متنوعی وجود دارد که پزشک متخصص کودکان با توجه به سن کودک و همچنین شدت و نوع عفونت، یکی از داروهای زیر را تجویز می‌کند:
- سفالکسین (کفلکس) یا سایر آنتی‌بیوتیک‌های سفالوسپورین
- آموکسی سیلین
- آموکسی سیلین/کلاوولانات (Augmentin)
- آزیترومایسین (زیتروماکس)
- اریترومایسین
- تری متوپریم/سولفامتوکسازول (Bactrim)
- داکسی سایکلین (Doryx)
لوله‌های تهویه گوش
در درمان عفونت گوش کودکان از این لوله‌ها به منظور کمک به تخلیه مایع انباشته شده در پشت پرده گوش و یکسان کرددن فشار بین گوش میانی و فضای بیرونی استفاده می‌شود. این لوله‌ها، اکولایزر پنوماتیک نام دارند که یکی از معمول‌ترین روش‌های درمان عفونت گوش در نوزادان و کودکان محسوب می‌شوند.
عمل عفونت گوش میانی در کودکان
یک عمل جراحی سرپایی است که در آن جراه یک اسپکولوم را وارد گوش کرده و با ایجاد یک برش کوچک در پرده گوش، هر گونه مایع جمع شده در داخل گوش را تخلیه می‌کند. پس از این مرحله، جراح از لوله تهویه استفاده کرده و آن را به منظور جلوگیری از تجمع مایعات عفونی بیشتر وارد دهانه گوش می‌کند. معمولا جراج پس از پایان عمل یک قطره گوش حاوی آنتی‌بیوتیک برای مصرف کودک تجویز می‌کند.
درمان خانگی عفونت گوش کودکان
در خصوص درمان عفونت گوش کودکان باید به این موضوع اشاره کرد که با توجه به اینکه در اغلب موارد عفونت گوش، عوارض جدی و حاد به همراه ندارد، نیاز به مراجعه به پزشک اطفال وجود نداشته و با استفاده از روش‌های خانگی می‌توان آن را درمان کرد. از مهم‌ترین روش‌های درمان خانگی عفونت گوش در کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرار دادن کمپرس گرم روی گوش کودک به مدت 10 تا 15 دقیقه
- مصرف استامینوفن در کودکان بزرگ‌تر از 6 ماه به منظور کمک به تسکین درد و تب
- روغن گرم
- هیدراته نگه داشتن بدن
- استفاده از قطره گوش هومیوپاتی
- بالا نگه داشتن سر کودک
در صورتی که والدین آشنایی و آگاهی کافی نسبت به عفونت گوش در کودکان، علت‌های بروز، علائم و عوارض آن داشته باشند می‌توانند در بهترین زمان ممکن به متخصص کودکان مانند دکتر زمانی مراجعه کرده و برای درمان عفونت گوش کودکان اقدام نمایند. دکتر زمانی به عنوان یک پزشک اطفال مجرب می‌تواند با توجه به عواملی مانند سن، نوع و شدت عفونت بهترین روش درمانی را به کار گرفته و عفونت گوش را درمان کند.
جهت درمان عفونت گوش کودکان با ما در تماس باشید:
راه‌های ارتباطی با دکتر شبنم زمانی، بهترین متخصص کودکان در منطقه 2:
- شماره تماس:
- واتس‌اپ:
- آدرس مطب:
- تهران – پل مدیریت – خیابان علامه جنوبی – کوچه چهلم مرکزی – پلاک ۹ واحد ۱
- اینستاگرام:
