تب یکی از سیستم‌های هشدار در بدن است که وجود یک بیماری یا مشکل را اعلام می‌کند. در نوزادان و کودکان تب شیوع بالایی دارد و یکی از نگرانی‌های والدین این است که این مشکل چه زمان جدی بوده و جای نگرانی دارد؛ زیرا تب بالا یکی از مواردی است که در صورت بی‌توجهی و عدم اقدام به موقع برای درمان می‌تواند مشکلات جدی برای سلامتی کودک به همراه داشته باشد.
در صورتی که والدین با تب و علل بروز آن در کودکان آشنایی کافی داشته باشند می‌توانند در بهترین زمان برای درمان تب در کودکان اقدام کرده و از بروز مشکلات و آسیب‌های جدی در کودک خود جلوگیری کنند. به همین دلیل در این مقاله با تب در کودکان و علائم بروز آن آشنا شده و روش‌ها درمان آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
تب در کودکان و دلایل بروز آن چیست؟
موضوع مهم در درمان تب در کودکان ارائه یک تعریف دقیق از آن است. دمای بدن در حالت طبیعی 37 درجه سانتیگراد است و بر همین اساس در صورتی که دمای بدن از 38 درجه بیشتر شود، به معنی بروز تب در بدن است؛ البته تشخیص تب در بدن کودکان به این موضوع بستگی دارد که اندازه‌گیری دمای بدن از کدامیک از نواحی دهان، زیر بغل، گوش، پیشانی یا مقعد انجام شود.
در مورد علت بروز تب در کودکان باید گفت که عفونت، شایع‌ترین علت محسوب می‌شود. در واقع بیماری‌های رایج ویروسی و باکتریایی از جمله بیماری‌هایی هستند که باعث بروز تب در کودکان می‌شوند. از جمله این بیماری‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرماخوردگی
- گاستروانتریت
- عفونت گوش
- خروسک
- التهاب مجاری هوایی
- عفونت مجاری ادراری
در خصوص تب ناشی از دندان درآوردن در کودکان باید گفت که شواهد علمی کافی برای اثبات این موضوع وجود ندارد و در این شرایط باید دلایل دیگری برای تب در کودکان پیدا کرد. برخی از واکسن‌هایی که در دوران کودکی تزریق می‌شوند نیز می‌توانند باعث بروز تب در کودکان شوند؛ شدت تب در این شرایط به نوع واکسیناسیون و دوز تزریق وابسته است و در همه واکسن‌ها یکسان نخواهد بود.
علائم و نشانه‌های تب کودکان چیست؟
در مبحث درمان تب در کودکان، آشنایی نسبت به علائم و نشانه‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است؛ زیرا در این شرایط والدین می‌توانند اقدامات لازم برای درمان را انجام داده و از بروز مشکلات جدی جلوگیری کنند. اولین و مهم‌ترین علامت تب در بدن کودکان، مشاهده دمای بالای 38 درجه در محل‌های مورد نظر برای اندازه‌گیری دمای بدن است. به غیر از دمای بالای 38 درجه نشانه‌های دیگری نیز وجود دارد که والدین با مشاهده آن‌ها در کودک خود می‌توانند بروز تب را محتمل بدانند. این نشانه‌ها و علائم به شرح زیر هستند:
- احساس داغی در زمان دست زدن به بدن کودک و وجود احساس ناخوشایند در کودک
- گریه کردن و بدخلقی مدام توسط کودک
- خواب‌آلود بودن یا خوابیدن بیش از حد طبیعی
- اجتناب از خوردن و نوشیدن
- استفراغ کردن
- وجود لرز در بدن
- احساس درد در بدن
در صورت بروز تب در کودکان، چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
والدین در صورتی که هر یک از موارد زیر را در کودک خود مشاهده کردند باید برای درمان تب در کودکان به پزشک متخصص اطفال مراجعه نمایند:
- مشاهده دمای مقعدی 38 درجه یا بالاتر در نوزادان کمتر از سه ماه بدون توجه به ظاهر نوزاد (از مصرف داروهای تب‌بر بدون نظر پزشک در این نوزادان خودداری شود)
- مشاهده دمای مقعدی 38 درجه یا بالاتر برای مدت زمان بیش از سه روز در کودکان 3 تا 12 ماهه یا مشاهده نشانه‌های بیمار بودن (عصبی بودن، پرخاشگر بودن، عدم توانایی در نوشیدن مایعات و…)
- مشاهده دمای مقعدی 38.9 درجه یا بالاتر در کودکان 3 تا 36 ماهه
- مشاهده دمای دهانی، مقعدی یا پیشانی 40 درجه یا بالاتر و دمای زیر بغل 39.4 درجه و بالاتر در کودکان با هر سنی
- مشاهده تشنج همراه با تب در کودکان با هر سنی
- مشاهده تب مکرر بیش از هفت روز در کودکان با هر سنی
- مشاهده تب در کودکان دارای بیماری‌های مزمن مانند بیماری قلبی، لوپوس، سرطان و… در هر سنی
- مشاهده بثورات پوستی به همراه تب در کودکان
چه زمان باید کودک را به علت تب، فورا به اورژانس رساند؟
نکته مهمی که در درمان تب در کودکان باید مورد توجه قرار بگیرد این است که در صورتی که کودک همراه با تب بی‌حالی شدید داشته باشد یا یکی از علائم زیر در او مشاهده شود، باید فورا به اورژانس رسانده شود:
- سخت بیدار شدن
- سفت شدن گردن
- مشکل در تنفس
- عدم توانایی نوشیدن مایعات
- گریه کردن بدون اشک
- خشکی پوشک به مدت بیش از 8 ساعت
- خشک شدن دهان همراه با ترک خوردن لب‌ها
درمان تب در کودکان چیست؟
درمان تب در کودکان، به غیر از مواردی که با توجه به علائم نیاز به مراجعه به پزشک متخصص کودکان یا اورژانس بیمارستان دارد، معمولا با رعایت برخی نکات به راحتی در خانه انجام شده و بعد از مدت کوتاهی رفع می‌شود. از جمله رایج‌ترین روش‌های درمان تب در کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مصرف داروهای تب‌بر مانند استامینوفن و ایبوپروفن طبق نظر و تجویز پزشک
- نوشیدن مایعات فراوان مانند شیر، آب و…
- استراحت کافی در منزل و خودداری از تحرک زیاد تا زمان رفع تب
- پاشویه کردن با استفاده از آب سرد
همانطور که اشاره شد در بیشتر موارد می‌توان کودک مبتلا به تب را در خانه تحت نظر قرار داده و با استفاده از روش‌هایی که گفته شد، درمان کرد. در درمان تب در کودکان این که چه زمانی باید برای تب به پزشک مراجعه شود، چه زمان باید تب را کنترل کرد یا چه زمان باید کودک را بدون کنترل تب تحت نظر داشت، از اهمیت زیادی برخوردار است.
در صورتی که والدین با تب و علت‌های بروز آن در کودکان آشنایی داشته باشند و بدانند که در چه زمان باید به پزشک متخصص کودکان مانند دکتر زمانی مراجعه کنند، می‌توانند به موقع برای درمان تب در کودکان اقدام کرده و از بروز مشکلات آتی جلوگیری کنند. دکتر زمانی به عنوان متخصص اطفال مجرب در صورتی که تب در کودکان به مداخلات پزشکی برای درمان نیاز داشته باشد، با تخصص و تجربه خود بهترین روش درمانی را اجرا کرده و مشکل را برطرف می‌نماید.
جهت درمان تب در کودکان با ما در تماس باشید:
راه‌های ارتباطی با دکتر شبنم زمانی، بهترین متخصص کودکان در منطقه 2:
- شماره تماس:
- واتس‌اپ:
- آدرس مطب:
- تهران – پل مدیریت – خیابان علامه جنوبی – کوچه چهلم مرکزی – پلاک ۹ واحد ۱
- اینستاگرام:
