بدن کودکان به دلیل حساسیت و آسیب‌پذیری بالاتری که نسبت به بدن بزرگسالان دارد، در معرض مشکلات و بیماری‌های مختلف قرار دارد. آلرژی یا حساسیت یکی از مشکلات شایعی است که در کودکان وجود دارد و می‌تواند کیفیت زندگی آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. تست آلرژی کودکان بهترین روشی است که با استفاده از آن می‌توان عوامل حساسیت‌را در کودکان را تشخیص داد.
آلرژی در کودکان باعث می‌شود که بسیاری از آن‌ها دچار عطسه‌های مکرر، آبریزش بینی، خارش پوست، سرفه‌های مزمن یا مشکلات گوارشی شوند. با استفاده از این تست پزشک متخصص کودکان می‌تواند تشخیص دهد که چه موادی باعث ایجاد حساسیت شده‌اند و با چه روش‌هایی می‌توان این مشکل را درمان کرد.
در این مقاله قصد داریم با تست آلرژی در کودکان آشنا شده و انواع این تست، نحوه انجام و نقش این تست در درمان آلرژی در کودکان را مورد بررسی قرار دهیم.
آلرژی کودکان چیست؟
به واکنش غیر طبیعی سیستم ایمنی بدن در برابر برخی مواد که به طور معمول بی‌خطر هستند، آلرژی گفته می‌شود. این مواد که به عنوان ماده آلرژن شناخته می‌شوند می‌توانند شامل گرد و غبار، موی حیوانات، برخی غذاها، گرده گیاهان، داروها یا حتی مواد شیمیایی باشند. زمانی که بدن کودک در معرض تماس با این مواد قرار می‌گیرد، در بدن ماده‌ای به نام هیستامین ترشح می‌شود که علائم زیر را به همراه خواهد داشت:
- عطسه، گرفتگی یا آبریزش بینی
- خارش و آبریزش از چشم
- سرفه و خس‌خس سینه
- کهیر یا خارش پوستی
- درد معده، اسهال یا استفراغ پس از مصرف برخی غذاها
چه زمانی باید تست آلرژی کودکان انجام شود؟
همانطور که اشاره شد یکی از بهترین راهکارهای تشخیص ماده آلرژن که باعث حساسیت در بدن شده، تست آلرژی کودکان است. همه کودکان نیازی به انجام این تست ندارند و پزشک در صورتی که شرایط زیر را در کودک مشاهده کند، انجام این تست را توصیه می‌کند:
- وجود علائم آلرژی بیش از چند هفته یا ماه
- بروز علائم شدید مانند تنگی نفس یا کهیر گسترده
- واکنش‌های مشکوک پس از مصرف برخی مواد غذایی (مانند شیر، تخم مرغ، بادام زمینی، گندم یا ماهی)
- سابقه خانوادگی آلرژی یا آسم
- نیاز به شناسایی دقیق ماده آلرژن برای شروع درمان
انواع تست آلرژی کودکان
با توجه به تنوع مواد آلرژن و همچنین مناطق اثر آن‌ها در بدن، انواع تست آلرژی کودکان وجود دارد که پزشک با توجه به نوع حساسیت و ارگان درگیر می‌تواند تست مورد نظر را انجام دهد. در ادامه با انواع تست آلرژی آشنا می‌شویم.
تست پوستی (Skin Prick Test)
یکی از رایج‌ترین انواع تست آلرژی کودکان محسوب می‌شود. تست پوستی در کودکان به روش زیر انجام می‌شود:
- مقدار کمی از مواد آلرژن روی پوست کودک (معمولاً در ناحیه ساعد یا پشت) قرار داده می‌شود.
- در این مرحله با یک سوزن نازک، پوست در همان نقطه خراش داده می‌شود تا ماده وارد سطح پوست شود.
- اگر کودک حساسیت داشته باشد، در آن ناحیه قرمزی و تورم ایجاد می‌شود.
این روش تست در کودکان سریع و کم هزینه بوده و نتیجه آن در مدت زمان کوتاه (15 تا 20 دقیقه) مشخص می‌شود. با این حال کمی احساس سوزش یا خارش در کودک به ایجاد می‌شود که می‌تواند آزاردهنده باشد.
تست خون (RAST یا IgE Specific Test)
در این نوع تست آلرژی کودکان، نمونه خون از کودک گرفته می‌شود و میزان آنتی‌بادی IgE در خون در برابر مواد مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد. در صورتی که میزان آنتی‌بادی برای هر ماده افزایش داشته باشد، نشان‌دهنده آلرژی کودک به آن ماده است. این روش بدون درد بوده و برای کودکانی که مشکل پوستی دارند بهترین گزینه است. تست خون در مقایسه با تست پوستی گران‌تر بوده و ممکن است نتایج آن در مدت زمان طولانی‌تر مشخص شود.
تست چالش غذایی (Food Challenge Test)
این نوع تست آلرژی کودکان در مواردی انجام می‌شود که پزشک به وجود آلرژی غذایی مشکوک باشد. برای انجام این تست مقداری کمی از غذای مشکوک، تحت نظارت پزشک توسط کودک مصرف می‌شود و واکنش بدن به این ماده غذایی به صورت دقیق مورد بررسی قرار می‌گیرد. با توجه به اینکه ممکن است در زمان انجام این تست واکنش شدید در بدن کودک ایجاد شود، تست چالش غذایی باید حتما در یکی مرکز درمانی انجام شود.
تست پچ (Patch Test)
این تست برای تشخیص آلرژی‌های پوستی (مانند درماتیت تماسی) مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای انجام آن برچسب‌هایی حاوی ماده آلرژن روی پوست کودک چسبانده می‌شود و پس از ۴۸ تا ۷۲ ساعت، واکنش پوست مورد بررسی قرار می‌گیرد.
آمادگی قبل از تست آلرژی کودکان
در انجام تست آلرژی کودکان آمادگی قبل از انجام تست در به دست آمدن نتایج دقیق از اهمیت زیادی برخوردار است. به همین دلیل رعایت نکات زیر حائز اهمیت است:
- قطع مصرف داروهای آنتی‌هیستامین حداقل ۳ تا ۵ روز قبل از تست (با مشورت پزشک)
- پرهیز از مصرف داروهای ضد حساسیت یا شربت‌های ضد سرفه حاوی آنتی‌هیستامین
- اطلاع‌رسانی به پزشک درباره هرگونه دارو یا مکمل مصرفی
- ناشتا نبودن کودک در زمان تست و مصرف یک غذای سبک
- آمادگی روحی و روانی و حفظ آرامش کودک پیش از انجام تست
اقدامات پس از تست آلرژی کودکان
پس از انجام تست آلرژی کودکان و مشخص شدن نتیجه و نوع ماده آلرژن، توجه به برخی نکات و انجام یک سری اقدامات پس از تست، بسیار حائز اهمیت است:
- پرهیز از تماس با عوامل محرک مانند پرهیز از مصرف برخی غذاها یا کاهش تماس با گرد و غبار
- درمان دارویی از جمله استفاده از آنتی‌هیستامین‌ها، اسپری‌های بینی یا داروهای ضد التهاب
- ایمونوتراپی (واکسن آلرژی) در برخی موارد با تشخیص پزشک به منظور کاهش تدریجی حساسیت بدن
- آموزش والدین و کودک و آگاهی درباره علائم خطر و نحوه کنترل آلرژی
راهکارهای مراقبتی برای کودکان مبتلا به آلرژی
در کودکانی که مبتلا به آلرژی هستند، رعایت نکات مراقبتی زیر به منظور جلوگیری از تشدید علائم از اهمیت زیادی برخوردار است:
- تمیز نگه داشتن محیط خانه و اتاق خواب کودک
- استفاده از ملحفه و بالش ضد آلرژی
- اجتناب از استعمال سیگار و دخانیات در محیط منزل
- شستشوی مرتب دست‌ها و صورت کودک پس از بازی در فضای باز
- پرهیز از مصرف غذاهای آلرژی‌زا طبق نظر پزشک
- آموزش به کودک درباره پرهیز از مواد حساسیت‌زا در مدرسه یا سایر محیط‌های عمومی
نقش تست آلرژی در درمان کودکان
تست آلرژی کودکان یک تست مهم و کاربردی به حساب می‌آید. این تست به پزشک اطفال در موارد زیر کمک می‌کند:
- شناسایی علت اصلی علائم کودک
- جلوگیری از درمان‌های غیر ضروری
- تجویز داروها و رژیم غذایی مناسب
- پیشگیری از بروز حملات شدید آلرژیک
آلرژی یکی از مشکلات شایع در کودکان به حساب می‌آید که می‌تواند تأثیر منفی روی کیفیت زندگی آن‌ها داشته باشد؛ به همین دلیل انجام تست آلرژی کودکان توسط یک پزشک متخصص کودکان مانند دکتر زمانی از اهمیت زیادی برخوردار است. دکتر زمانی به عنوان متخصص درمان آلرژی کودکان می‌تواند با تجربه و تخصص بالای خود از این تست برای تشخیص آلرژی در کودکان استفاده کرده و با مشخص کردن نوع آلرژی و نوع ماده آلرژن بهترین روش درمان را انتخاب نماید.
جهت انجام تست آلرژی کودکان با ما در تماس باشید
راه‌های ارتباطی با دکتر شبنم زمانی، بهترین متخصص کودکان در منطقه 2:
- شماره تماس:
- واتس‌اپ:
- آدرس مطب:
- تهران – پل مدیریت – خیابان علامه جنوبی – کوچه چهلم مرکزی – پلاک ۹ واحد ۱
- اینستاگرام:
